Wijt, weider, wijdst

Deze week aandacht voor een spellingprobleem. De aanleiding is al weer de krant. Je zou onderhand je kinderen gaan verbieden om de krant nog te lezen! En maar klagen over het taalniveau op de scholen. Laten de journalisten eerst eens aan zelfonderzoek doen.

Dit kwam LinguaLog tegen:

Ali wijdt het aan zichzelf dat hij nog geen baan heeft.

Wat is hier fout?

Ja, lezers, u had het vast wel gezien; er moet staan: wijt.

In onze taal hebben we een aantal homofone werkwoordsvormen, bijvoorbeeld houd – houdt – hout. Ze klinken hetzelfde (homofoon), maar worden anders gespeld.

Bij de voorbeeldzin zijn er zelfs vijf homofone woorden: wijd – wijdt – wijt – weid – weidt. En dan draait de journalist aan de spellingstombola en neemt gewoon het woord dat eruit rolt. Terwijl het met een beetje nadenken toch niet fout zou hoeven te gaan.

Allereerst: wat betekenen de woorden? Wijt wordt het minst gebruikt, hoewel de actie op zich vaak genoeg voorkomt: Wilders, bijvoorbeeld, wijt alle ellende in Europa aan de Grieken, Rutte wijt de tekorten in de zorg aan het teveel aan pgb's, LinguaLog wijt de taalfouten in de krant aan de nonchalance van de journalisten, kortom, we wijten heel wat af.

Wijdt komt van wijden: hij wijdt al zijn aandacht aan een correcte spelling.

En weidt komt van het werkwoord weiden: de herder weidt zijn schapen. Nee, en dus niet 'de herder weid zijn schapen'! Dat kan de herder alleen over zichzelf zeggen: ik weid mijn schapen.

De naam van deze afbeelding 

was broek_rood_wijdt.jpg!

Ik wijd kan ook, maar dat betekent weer wat anders: ik wijd mijn aandacht aan het weiden van mijn schapen. En daarbij houd ik mijn ogen wijd open over de weide.

Ik wijdde mijn schapen kan trouwens ook, maar dat verwacht je eerder van de paus.

Schapen kunnen zodoende zowel gewijd als geweid zijn.

Dan hebben we ook nog het meervoud en de verleden tijd:

wij wijden – wij weiden – wij wijten

wij wijdden – wij weidden – wij weten

Daar zitten ook weer diverse homofonen tussen.

Duizelt het u? Kunt u het niet meer volgen?

Dan heeft LinguaLog een tip voor u: neem een Twitteraccount, zorg ervoor dat u flink wat volgers krijgt en spreek dan af dat u voortaan een vereenvoudigde spelling gaat hanteren. Houd dat een tijdje vol, zodat niemand meer weet wat de goede vormen ook al weer waren.

Eén ding is zeker: de Taalunie zal u op de hielen zitten en uw spelling op een gegeven moment goedkeuren, omdat 'de mensen niet meer weten hoe het oorspronkelijk moest'.

U als taalgebruiker wint het op den duur wel. En voordat het zover is, bieden uw fouten LinguaLog voldoende stof voor nieuwe blogs.